Skrętka to obecnie najpopularniejsze medium transmisyjne. Używany jest także w telefonii. Wyróżnia się dużą niezawodnością i niewielkimi kosztami realizacji sieci. Składa się z od 2 do nawet kilku tysięcy par skręconych przewodów, umieszczonych we wspólnej osłonie. Aby zmniejszyć oddziaływanie par przewodów na siebie, są one wspólnie skręcone. W ten sposób zmniejsza się powierzchnia pętli utworzonej przez obwód i zarazem oddziaływanie indukcji elektromagnetycznej na obwód Istnieją 2 rodzaje tego typu kabla:


*nieekranowany (UTP) - Kabel typu UTP
jest zbudowany ze skręconych ze sobą par przewodów i tworzy linię zrównoważoną (symetryczną). Skręcenie przewodów ze splotem 1 zwój na 6-10 cm chroni transmisję przed interferencją otoczenia. Tego typu kabel jest powszechnie stosowany w sieciach informatycznych i telefonicznych, przy czym istnieją różne technologie splotu, a poszczególne skrętki mogą mieć inny skręt. Dla przesyłania sygnałów w sieciach komputerowych konieczne są skrętki kategorii 3 (10 Mb/s) i kategorii 5 (100 Mb/s), przy czym powszechnie stosuje się tylko tą ostatnią.


*foliowany (FTP - Jest to skrętka ekranowana za pomocą folii z przewodem uziemiającym. Przeznaczona jest głównie do budowy sieci komputerowych umiejscowionych w ośrodkach o dużych zakłóceniach elektromagnetycznych.Stosowana jest również w sieciach Gigabit Ethernet (1 Gb/s) przy wykorzystaniu wszystkich czterech par przewodów.

*ekranowany (STP) - Różni się od skrętki FTP tym, że ekran jest wykonany w postaci oplotu i zewnętrznej koszulki ochronnej. Jej zastosowanie wzrasta w świetle nowych norm europejskich EMC w zakresie emisji EMI (ElectroMagnetic Interference).

Do karty sieciowej skrętkę przyłączą się za pomocą złącza RJ-45. Skrętkę stosuje się przede wszystkim w sieciach o topologii gwiazdy więc uszkodzenie jednego połączenia z zasady nie wpływa na pracę całej sieci. Instalacja okablowania skrętkowego jest bardzo prosta dzięki zastosowaniu połączeń zaciskowych. Mimo, iż skrętka jest najtańszym kablem wymaga dodatkowych urządzeń tzw. hubów, do których przyłączone są wszystkie stacje robocze.

Istnieją dwa standardy "układania żył w końcówce" - zależy to głównie od tego, czy łączymy bezpośrednio 2 komputery, czy większą ich ilość za pomocą np. switcha. Przedstawię teraz te dwa standardy, poprzez schemat ułożenia żył w końcówce RJ45 (zakładam, iż patrzymy na końcówkę "od dołu", czyli "płaskiej" strony):

Jeśli chcemy połączyć BEZPOŚREDNIO 2 komputery - tworzymy jedną końcówkę kabla w standardzie EIA/TIA568A, zaś drugą w standardzie EIA/TIA568B – będzie to tzw. kabel "scrossowany", czyli żyły odpowiedzialne za wysyłanie, będą przesyłać dane bezpośrednio do pinów odpowiadających za odbieranie danych na drugiej karcie (drugim komputerze), zaś odbierające będą przyjmować dane wysyłane przez drugą kartę żyłami wysyłającymi W przypadku łączeniu komputerów za pomocą switcha, obie końcówki muszą być wykonane w identycznym standardzie - obie w EIA/TIA568A lub obie w EIA/TIA568B.

Powód dla którego kolejność żył ma znaczenie jest prosty. do przesyłu danych używane są tylko cztery z ośmiu żył (1, 2, 3 i 6), pozostałe działają jako "odpromienniki" pola elektromagnetycznego żył aktywnych.

Niestety nie wszystkie zaciskarki poprawnie obcinają izolację z kabla więc polecam jej uprzednie usunięcie np. nożem do cięcia kartonów. Po odpowiednim ułożeniu żył (wg powyższego schematu) należy wsunąć je do końcówki. Z tych ośmiu "kolorowych" żył NIE musimy zdejmować izolacji - podczas zaciskania końcówki, miedziane blaszki wbiją się w poszczególne żyły.

"kabel nie scrossowany"

"kabel scrossowany"

Kategorie kabli miedzianych zostały ujęte w specyfikacji EIA/TIA w kilka grup, w których przydatność do transmisji określa się w MHz:

* kategoria 1 - tradycyjna nieekranowana skrętka telefoniczna przeznaczona do przesyłania głosu, nie przystosowana do transmisji danych
* kategoria 2 - nieekranowana skrętka, szybkość transmisji do 4 MHz. Kabel ma 2 pary skręconych przewodów
* kategoria 3 - skrętka o szybkości transmisji do 10 MHz, stos. w sieciach Token Ring (4 Mb/s) oraz Ethernet 10Base-T (10 Mb/s). Kabel zawiera 4 pary skręconych przewodów
* kategoria 4 - skrętka działająca z szybkością do 16 MHz. Kabel zbudowany jest z czterech par przewodów
* kategoria 5 - skrętka z dopasowaniem rezystancyjnym pozwalająca na transmisję danych z szybkością 100 MHz pod warunkiem poprawnej instalacji kabla (zgodnie z wymaganiami okablowania strukturalnego) na odległość do 100 m
* kategoria 5e - (enchanced) - ulepszona wersja kabla kategorii 5. Jest zalecana do stosowana w przypadku nowych instalacji
* kategoria 6 - skrętka umożliwiająca transmisję z częstotliwością do 200 MHz. Kategoria ta obecnie nie jest jeszcze zatwierdzona jako standard, ale prace w tym kierunku trwają
* kategoria 7 - kabel o przepływności do 600 MHz. Będzie wymagać już stosowania nowego typu złączy w miejsce RJ-45 oraz kabli każdą parą ekranowaną oddzielnie. Obecnie nie istnieje.

Warto wspomnieć również, że skrętki wykonywane są w znormalizowanych średnicach, które podawane są w jednostkach AWG oraz mogą zawierać różną liczbę par. Powszechnie w sieciach komputerowych stosuje się skrętki czteroparowe. Warto też zwrócić uwagę, że ponieważ kategoria 6 nie jest jeszcze potwierdzona normami międzynarodowymi, oraz mając na uwadze zalety, a także ciągle spadający koszt łączy światłowodowych może się okazać, że w niedalekiej przyszłości struktury budowane w oparciu o medium światłowodowe będą tańsze niż te, budowane w oparciu o drogi kabel miedziany kategorii 6.

Zalety skrętki

* jest najtańszym medium transmisji (jeśli chodzi o cenę metra, bez uwzględniania dodatkowych urządzeń),
* wysoka prędkość transmisji (do 1000Gb/s),
* łatwe diagnozowanie uszkodzeń,
* prosta instalacja,
* odporność na poważne awarie (przerwanie kabla unieruchamia najczęściej tylko jeden komputer lub segment sieci),
* jest akceptowana przez wiele rodzajów sieci.

Wady skrętki

* niższa długość odcinka kabla niż w innych mediach stosowanych w Ethernecie,
* mała odporność na zakłócenia (skrętki nie ekranowanej),
* niska odporność na uszkodzenia mechaniczne - konieczne jest instalowanie specjalnych listew naściennych itp.